Historia Sosnowca


wybierz rok

 
0 1105 1228 1241 1280 1307 1326 1335 1340 1345
1361 1379 1386 1390 1397 1400 1420 1434 1443 1466
1487 1500 1502 1528 1537 1543 1573 1581 1582 1590
1620 1628 1630 1640 1646 1650 1651 1655 1661 1666
1690 1694 1700 1701 1706 1707 1711 1713 1724 1725
1726 1727 1736 1740 1744 1746 1762 1778 1790 1791
1792 1795 1799 1802 1806 1807 1812 1813 1814 1815
1816 1817 1820 1822 1824 1825 1826 1828 1829 1830
1831 1832 1833 1835 1836 1838 1840 1841 1842 1845
1846 1847 1848 1850 1851 1852 1853 1856 1857 1858
1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1869
1870 1871 1872 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880
1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890
1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900
1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910
1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920
1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930
1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940
1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950
1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960
1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970
1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980
1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990
1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
2021 2022


KALENDARIUM 1919 r.




00.00.1919 r.
  • I-Burmistrzem miasta zostaje Czesław Jankowski.Pełni tę funkcję do wyborów.
  • W sztabie Generalnym Wojska Polskiego ukształtowała się koncepcja powoływania jednostek wojskowych przy granicy, wyróżniających się ragionalnym charakterem, gdyż grupujących tylko Górnoślązaków. Wszyscy ochotnicy byli początkowo wcielani do 7 pułku legionów, którego 3 batalion stacjonował w Sosnowcu. Miasto od początku 1919 r. było siedzibą ekspozytury II Oddziału Sztabu Generalnego kierowanego przez por. Józefa Plebanka.
  • 26.I-Wybory do Sejmu przynoszą w kraju zwycięstwo prawicy.W Sosnowcu wygrywa PPS-7839 głosów.Zjednoczenie Narodowe-5569 głosów.
  • 12.II-Strajk powszechny w obronie swobód politycznych.
  • 20.II-Ustanowiono Zarząd Państwowy Polski nad Gwarectwem Hrabia Renard.
  • 31.III-Piotr Dziekan, działacz Rad Delegatów Robotniczych zostaje skrytobójczo zamordowany strzałem w tył głowy, w lasku między "werkiem" w Milowicach, a Piaskami.Dziekan wracał nocą do domu z sosnowieckiego więzienia, zwolniony na skutek protestu czeladzkich robotników.
  • 10.III-Mają miejsce pierwsze wybory samorządowe. Spośród 44 mandatów, 13 uzyskała PPS, 10 prawica.
  • 12-13.III-Strajk powszechny popierający postulaty RDR.
  • 20.IV-W rodzinie urzędniczej urodził się Józef Ponitycki, literat, dziennikarz radiowy i telewizyjny.Absolwent "Staszica". W latach 1945-46 kierownik literacki Teatru Miejskiego.Współautor audycji radiowej "Przy sobocie po robocie" i telewizyjnej "U Bregułów na Zawodziu".Zmarł 18.IV.1980 r w Katowicach.
  • V- Jan Kiepura wstępuje do I Pulku Strzelców Bytomskich, walczy w I Powstaniu Ślaskim.
  • 7.IV-Rada Miejska powierza mandat prezydenta dotychczasowemu burmistrzowi-Czesławowi Jankowskiemu (Stronnictwo Niezawisłości Narodowej).Zrezygnował z tej funkcji 1.IX.1920 roku.Przewodniczącym Rady Miejskiej zostaje Karol Zahorski.
  • 23.IV-W obronie RDR strajkuje załoga kopalni Renard.
  • 14.V- Do Sosnowca przeniesiono siedzibę Podkomisariatu NRL z Bytomia, kiedy to zarządzeniem dowódcy VI Korpusu Armii we Wrocławiu i komisarza Rzeszy i Prus dla Śląska został on rowiązany. W stolicy Zagłębia korzystał z pomocy por. Zygmunta Psarskiego, oficera łącznikowego Dowództwa Głównego Wojsk Wielkopolskich.
  • VI-Powołany zostaje Główny Komitet Opieki nad Uchodźcami, niosący pomoc powstańcom śląskim.Komisarzem zostaje Kazimierz Czaja, adwokat z Bytomia.
  • VI-Wojciech Korfanty dwukrotnie przyjeżdża z Poznania do Sosnowca.
  • 4.VI- Na wieść o konieczności plebiscytu na Górnym Śląsku żywo zareagowali mieszkańcy Zagłębia Dąbrowskiego, gdzie już wcześniej wiadomości o terrorze niemieckim wywoływały akcje protestacyjne. Społeczeństwo zagłębiowskie rozumiejąc , że decyzja o plebiscycie jest poważnym ustępstwem koalicji wobec Niemców wyrażało w czasie licznych wieców i manifestacji swój sprzeciw wobec polityki koalicji.
  • Lato-Wybucha epidemia czerwonki.Śmiertelność wśród chorych jest wysoka.Mieszkańców nękają: tyfus i cholera.
  • 21.VII-Następuje likwidacja RDR.
  • 19.VIII-Niemiecki samolot ostrzeliwuje Sosnowiec, raniąc kilku mieszkańców.
  • 19.VIII- W Sosnowcu rozpoczęło działalność Dowództwo Główne Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska (POW GŚL) na czele z por. Alfonsem Zgrzebniokiem.
  • 20.VIII-Przeniesiony zostaje do Sosnowca Sztab Powstańczy I Powstania Śląskiego.
  • 21.VIII-Niemieckie pociski artyleryjskie spadają na Jęzor.
  • 21/22.VIII-Grupa górników z kopalni Niwka-Modrzejów usiłuje przebić się przez most na Czarnej Przemszy broniony przez Grenschutz, aby włączyć się do walk powstańczych w Mysłowicach.
  • 23.VIII-Na cmentarzu przy ul.Smutnej ma miejsce manifestacyjny pogrzeb sześciu ofiar I Powstania Śląskiego.
  • 24.VIII-Niemiecki samolot ostrzeliwuje Sosnowiec.Na ulicy Polnej (dzisiaj Sienkiewicza) ranna zostaje trzynastoletnia dziewczynka.
  • 24.VIII-Wiec w śląskiej sprawie.Manifestanci żądają polskiej akcji zbrojnej na Śląsku.Policja interweniuje.
  • 15.IX-Oddział niemiecki liczący 30 ludzi przekracza Brynicę i atakuje Milowice.
  • IX-W pałacu Schöna( dzisiaj Sąd Okręgowy przy ul.1 Maja) rozpoczyna działalność powstańcze Dowództwo Główne Milicji Górnośląskiej z komendantem płk. Michałem Żymierskim.
  • IX-Polesław Bierut (komunista, prezydent Polski w latach 1947-1952) kieruje w Sosnowcu Główną Komisją Organizacyjną Robotniczego Stowarzyszenia Spożywców Zagłębia Dąbrowskiego.Mieszka z żoną Janiną i córką Krystyną przy ul.Tylnej 24 i Starosnosnowieckiej 130 (dzisiaj Piłsudskiego).
  • I.XI-Rozpoczęła działalność Robotnicza Spółdzielnia Spożywców.Pierwszy sklep powstał przy ul.Starosnosnowieckiej 148 (dzisiaj Piłsudskiego).Zarząd i Rada Nadzorcza zostały zdominowane przez socjalistów i komunistów.Spółdzielnia działała do 1941 roku.
  • 5.XI- Światowej sławy gwiazda filmu niemego-Pola Negri(wł. Apolonia Chałupiec) bierze ślub w kościele WNMP z poznanym na miejscowej stacji kolejowej oficerem, legionistą, Eugeniuszem Dąbskim.Młodzi zamieszkują w domu przy ul.Kołłątaja 6.Po kilku miesiącach znudzona aktorka wyjeżdża do Berlina.Rozwód następuje w 1922 roku.
  • 7.IX-Trzy razy w tygodniu wydawany jest "Powstaniec", pismo "uchodźców górnośląskich".Redaktorem naczelnym jest Teodor Tyc.Redakcja mieści się przy ul.Kołłątaja.
  • 7.IX-Na poufnej konferencji z udziałem Wojciecha Korfantego postanowiono odizolować powstańców od wpływów komunistycznych.
  • Do I 1920 stacjonują w mieście halerczycy, 6 pułku Strzelców Polskich, strzegący granicy z Górnym Śląskiem i pilnujący porządku politycznego w Zagłębiu Dąbrowskim.
  • Przy ul.Nowej (dzisiaj Hanki Ordonówny) w byłych koszarach carskich powstają koszary dla powstańców śląskich.
  • Założony zostaje Sosnowiecki Oddział Związku Inwalidów Wojennych.Działał przy ul.Warszawskiej 14.
  • Kopalnia Modrzejów zostaje oddzielona jako samodzielne przedsiębiorstwo od kopalni Niwka.