Zbigniew Jaskiernia

Edward Nowak urodził się 27 sierpnia 1906 r. w Niwce. Wywodził się z niezbyt zamożnej rodziny, gdzie ojciec był blacharzem. Dziadek Nowaka walczył w Powstaniu Styczniowym, być może to było powodem kultywowania przez rodzinę tradycji i patriotyzmu. Wzorując się na starszym bracie Henryku zainteresował się skautingiem i zapragnął założyć własną drużynę harcerską, co udało się dopiero w 1923 r. W późniejszych czasach 1 Drużyna Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki założona przez Nowaka, była znana w całym kraju, jako jedna z najlepszych polskich drużyn harcerskich. Kariera harcerska Edwarda Nowaka nie kończy się na byciu drużynowym, przez całe życie pełnił on wiele odpowiedzialnych funkcji wychowawczych. W 1933 r. został Komendantem Hufca Mysłowice, od 1936 r. był Hufcowym w Niwce, w 1939 r. został mianowany Komendantem pogotowia wojennego harcerzy w Niwce, był również Komendantem Chorągwi Zagłębiowskiej, pełnił także wiele innych funkcji. W latach 1927 do 1929 r. Edward Nowak odbył służbę wojskową w 49 Pułku Piechoty w Kołomyi, gdzie ukończył szkołę podoficerską, jako jeden z najlepszych uczniów. Tam też wróżono mu ogromną karierę wojskową, z której jednak nie skorzystał, mając na uwadze bliskich. Dla Nowaka największym polem służby była rodzina. W dniu 22 listopada 1930 r. ożenił się z Janiną Czerw i miał z nią dwie córki: Zofię Niwińską oraz Danutę Maj. Przed wojną Edward założył Wytwórnię Artykułów Harcerskich, gdzie szyte były mundury, produkowany był sprzęt biwakowy, a w początkach wojny także opatrunki i inne zamówienie na rzecz Wojska Polskiego. Zakład ten był miejscem zatrudnienia młodych harcerzy, co pozwalało im zdobyć umiejętności zawodowe i drobny zarobek. Gdy nadeszły ciężkie czasy 1939 r. Nowak jako ochotnik brał udział w wojnie obronnej. Wraz z cofającymi się jednostkami Wojska Polskiego dotarł na wschód do Tomaszowa Lubelskiego, gdzie został ranny i trafił do niemieckiej niewoli. Jednak udało mu się uciec i przez Rzeszów trafił do Sosnowca, gdzie wspólnie z przyjaciółmi i rodziną ukrył maszyny i sprzęt z wytwórni harcerskiej, aby nie dostał się w ręce okupanta. W tym czasie za namową Głównej Kwatery ZHP zajął się organizacją tajnej Chorągwi Zagłębiowskiej, której Zarząd Komendy stanowili: hm Zygmunt Korek, hm Edward Nowak, hm Roman Korek, phm Zygfryd Ziembiński, hm Witold Sobieraj. "UL Barbara"- bo taki kryptonim przyjęła Chorągiew Zagłębiowska- zrzeszał harcerzy z Zagłębia Dąbrowskiego. Gdy w 1940 r. Edward Nowak dowiedział się, że jest poszukiwany przez gestapo, wraz z rodziną uciekł do swojej siostry Felicji Bieda, zamieszkałej we wsi Załęże pod Krzywopłotami. Następnie przeporowadził się do Bydlina i tam doczekał końca wojny, zachowując nieprzerwany kontakt z Główną Kwaterą ZHP oraz Chorągwią Zagłębiowską. Kiedy mieszkał w Bydlinie na Ziemi Olkuskiej ukształtowała się Kompania Rezerwowa Armii Krajowej, której Nowak był dowódcą. Kompania wchodząca w skład Batalionu kpt Gerarda Woźnicy- ps "Hardy". Z tych czasów wywodzi się pseudonim Nowaka "Jodła". Po wojnie Edward z rodziną wraca do Sosnowca, gdzie pracował w Wytwórni Artykułów Harcerskich, której był współwłaścicielem. Jednak ówczesne władze nie dawały spokoju Nowakowi. Jako były żołnierz AK, zadeklarowany chrześcijanin i przeciwnik PZPR był często więziony i poddawany bezlitosnym przesłuchaniom, jednak się nie poddawał. U kresu życia hm Edward Nowak działał prężnie na rzecz Krajowego Komitetu Odrodzenia ZHP. Od 1971 r. był V-ce Przew. Chorągwianej Komisji Historycznej w Katowicach. Nowak organizował również różne kursy i obozy harcerskie. Ważną rolę w jego życiu pełniła także poezja. Edward od najmłodszych lat pisał. Podczas wojny oprócz walki zbrojnej, prowadził także walkę słowem. Wiersze Nowaka są pełne przeżyć i uczuciowości, jest w nich olbrzymi patriotyzm, który od zawsze towarzyszył życiu harcmistrza. Do dzisiaj są one cenione przez rzesze osób. Jego utwory znalazły się w trzech tomikach poezji ( "Poezja w służbie harcerstwa"- 1986, "Wybór wierszy"- 1998 oraz tom zbiorowej poezji harcerzy Zagłębia Dąbrowskiego "Harcerskim piórem"- 2010). Harcmistrz Edward Nowak zmarł 23 stycznia 1991 r. na atak serca i został pochowany na cmentarzu niweckim. Co rok w rocznicę jego imienin nad mogiłą spotyka się rodzina i przyjaciele harcmistrza. Nowak byl osobą godną naśladowania, który zgodnie z przyrzeczeniem harcerskim " całym życiem pełnił służbę Bogu i Polsce".